Do najczęstszych problemów okulistycznych u dzieci należą:
- wady wzroku – krótkowzroczność, nadwzroczność, niezborność (astygmatyzm).
- różnowzroczność – jest to występowanie dużej różnicy wady wzroku między okiem lewym i prawym. Może to prowadzić do „rozleniwienia” oka z większą wadą, a to z kolei powoduje niedowidzenia.
- zez – choroba polegająca na nierównoległym ustawieniu oczu. Zez może występować od urodzenia. Może ujawnić się dopiero między 6 miesiącem a 7 rokiem życia dziecka – jest to tzw. zez akomodacyjny, związany z nadwzrocznością.
- nieprawidłowe widzenie obuoczne – czyli brak postrzegania głębi obrazu. Problem ten występuje u dzieci z niewyrównaną wadą wzroku, różnowzrocznością lub zezem.
Wczesne wykrycie zaburzeń wzroku daje szanse na odzyskanie prawidłowych funkcji narządu wzroku w wyniku leczenia.
Zaburzenia funkcjonalne
Leczenie zaburzeń funkcjonalnych u dzieci (wad wzroku, różnowzroczności, zeza lub nieprawidłowego widzenia obuocznego) wymaga cierpliwości oraz ścisłej współpracy rodziców z lekarzem. W leczeniu wad wzroku stosuje się:
- korekcję okularową
- zasłanianie, czyli obturację oka lepiej widzącego, w celu pobudzenia do pracy oka z niedowidzeniem
- ćwiczenia ortoptyczne na synoptoforze, pobudzające widzenie obuoczne
- operacyjne leczenie zeza, w przypadku, gdy metody zachowawcze okażą się nieskuteczne i kąt odchylenia wciąż pozostaje duży.
Choroby o podłożu genetycznym
Do tej grupy chorób zalicza się:
- nowotwór złośliwy wywodzący się z pierwotnych komórek siatkówki retinoblastoma, czyli siatkówczak
- zaćma wrodzona
- jaskra
- czerniak i inne.
Choroby o podłożu genetycznym to wyjątkowo groźna grupa chorób. Szczególnie narażone na nie są dzieci, u których rodzinnie występowało obciążenie tymi schorzeniami. Dzieci obciążone chorobami genetycznymi należy poddawać częstym badaniom specjalistycznym:
- w 2 tygodniu po urodzeniu
- co 3 miesiące w 1 roku życia
- co 4 miesiące w 2 roku życia
- co 6 miesięcy do ukończenia 6 roku życia.
Najczęściej pierwszymi objawami nieprawidłowego widzenia u dzieci zauważalnymi przez rodziców jest biała źrenica lub zez. Objawy te występują już w zaawansowanym stadium choroby, dlatego ważne jest terminowe wykonywanie badań kontrolnych.
Choroby oczu wywodzące się ze środowiska
Do tej grupy chorób zalicza się:
- toxoplazmoza
- toxocaroza
- borelioza.
Ta grupa chorób zagraża dzieciom, które mają stały kontakt z psami, kotami lub często przebywają na terenach leśnych. Regularne kontrole u lekarza okulisty są w takich wypadkach konieczne, ponieważ ww. choroby nieleczone mogą prowadzić do nieodwracalnych zmian anatomicznych i funkcjonalnych.
W przypadku retinopatii wcześniaczej, u dzieci urodzonych przedwcześnie, leczenie prowadzone jest metodą laserowania (fotokoagulacji). Zapobiega to postępowi schorzenia i daje dziecku szansę na normalne widzenie. Pozostałe zaburzenia narządu wzroku u wcześniaków leczy się tak jak u innych dzieci.